نوشته شده در ارسال شده در اجرام غیر ستاره ای.

رصد سحابی خرچنگ یا M1 :crab nebula یا NGC1952

رصد سحابی خرچنگ یا M1 :crab nebula یا NGC1952
رصد سحابی خرچنگ یا M1 :crab nebula یا NGC1952
 

M1 معروفترین بازمانده ابرنواختری است. ابرنواختر موجود در این سحابی در ۴ ژولای ۱۰۵۴ میلادی توسط منجمان چینی رصد شد. در آن زمان احتمالاً درخشندگی اش به ماه کامل رسیده بود. این ابر نواختر تا ۲۳ روز در نور روز هم قابل مشاهده بود.در سال ۱۷۳۷ این سحابی توسط John Bevis کشف شد. پس از او در سال ۱۷۵۷مسیه به طور مستقل آن را کشف کرد. او ابتدا فکر کرد که یک دنباله دار دیده است . اما متوجه شد که این توده مه آلود دارای حرکت ظاهری نیست و آن را به عنوان اولین جرم در فهرست خود وارد کرد. در قرن بعد، این سحابی با ابزارهای دقیقتری رصد شد و به دلیل شکل ظاهری اش سحابی خرچنگ نام گرفت. در واقع M1 قطری در حدود ۱۰ سال نوری دارد و شامل مواد پرتاب شده از انفجار ابرنواختری است که همچنان با سرعت Km/Sec ۱۸۰۰ در حال گسترش می باشد.

رصد سحابی خرچنگ یا M1 :crab nebula یا NGC1952 

M1 معروفترین بازمانده ابرنواختری است. ابرنواختر موجود در این سحابی در ۴ ژولای ۱۰۵۴ میلادی توسط منجمان چینی رصد شد. در آن زمان احتمالاً درخشندگی اش به ماه کامل رسیده بود. این ابر نواختر تا ۲۳ روز در نور روز هم قابل مشاهده بود.در سال ۱۷۳۷ این سحابی توسط John Bevis کشف شد. پس از او در سال ۱۷۵۷مسیه به طور مستقل آن را کشف کرد. او ابتدا فکر کرد که یک دنباله دار دیده است . اما متوجه شد که این توده مه آلود دارای حرکت ظاهری نیست و آن را به عنوان اولین جرم در فهرست خود وارد کرد. در قرن بعد، این سحابی با ابزارهای دقیقتری رصد شد و به دلیل شکل ظاهری اش سحابی خرچنگ نام گرفت. در واقع M1 قطری در حدود ۱۰ سال نوری دارد و شامل مواد پرتاب شده از انفجار ابرنواختری است که همچنان با سرعت Km/Sec ۱۸۰۰ در حال گسترش می باشد. سحابی دارای تابش قوی است که ناشی از شتاب گرفتن الکترونها در میدان مغناطیسی قوی آن می باشد. در سال  ۱۸۴۸سحابی خرچنگ به عنوان منبع قوی رادیویی شناخته شد . سپس در سال ۱۹۶۴ با کمک راکت های بلند پرواز ، پرتوهای X قوی از آن آشکار شد. تابش انرژی پرتوهای X گسیل شده از آن حدود ۱۰۰ برابر قوی تر از تابش آن در محدوده مرئی است . در سال ۱۹۶۸ وجود یک منبع رادیویی تپنده در این سحابی موسوم به NP 0532 کشف شد. در واقع این تپها ناشی از ستاره نوترونی مرکز سحابی است . این ستاره نوترونی در هر ثانیه ۳۳۰بار به دور خود می چرخد و در هر بار چرخش خود یک تپ را به سوی زمین ارسال می کند. امروزه می دانیم که این جسم با جرمی بیش از خورشید قطری در حدود Km ۳۰ دارد ، بنابراین باید خیلی چگال باشد. این اجسام ( تپ اخترها) دوره چرخش بسیار منظمی دارند.

این سحابی در صورت فلکی ثور قرار دارد:

صورت فلکی ثور یکی از مشخص ترین، چشمگیرترین و زیباترین صورتهای فلکی آسمان است. این صورت در زمان بابلیها هم شناخته شده بود. می گویند ثور (گاو یا گاومیش) به خواهش«ایشتار» الهه عشق بابل، به آسمان صعود کرد، تا قهرمان افسانه ای گیلگش را که به ندای عشق او پاسخ نداده بود ، نابود سازد. مصریان باستان در این صورت فلکی ، گاو مقدس « آپیس» را می دیدند، که در آغاز سال صفحه خورشید را میان شاخهایش می گرفت و آن را به بالاترین وضعیتش درآسمان بلند می کرد،وضعیتی که خورشید در تابستان به خود می گیرد . می گویند زمانی نیرومند ترین خدای یونانیان، زئوس، خود را به صورت گاوی در آورده و دختر پادشاه را که « اروپا»نام داشت و قاره اروپا نامش را مديون اوست به جزيره كرت ربوده بود. اروپا از زئوس صاحب پسری بنام مینوس شد، که تمدن وفرهنگ مینویی دراین جزیزه زیبای دریای مدیترانه امروزه هنوز هم به یاداو،به همین نام خوانده می شود . هنگامی که مینوس بزرگ شد به پادشاهی رسید. در کنار قصر اوبنايي که «لابیرینت» نامیده می شد قرار داشت، ساختمانی  با  راهروهای  پیچ  در پیچ گیج کننده فراوان در این  بنا هیولای ترسناکی بنام « مینوتاروس » می زیست. اغلب اين هیولا در نقش انسانی با سر گاومیش نشان داده می شود. این هیولا از گوشت انسانها تغذیه می کرد و بالاخره به دست قهرمان افسانه ای بزرگ یونان« تزوس» به قتل رسید. «تزوس» پس از کشتن هیولا به کمک گلوله نخ باز شده ای که «آریادنه» دختر پادشاه به او داده بود از راهروهای پیچ در پیچ لابیرینت خارج شد.

 

صورت فلکی ثور


صورت فلکی  ثور تمام این افسانه ها را به خاطر انسان می آورد، صورتی که سر V شکل آن در پاییز و زمستان به راحتی قابل تشخیص است. ستاره اصلی قرمز رنگ این صورت فلکی  « الد بران» است. این ستاره از ما خیلی دور دست (70 سال نوری) و 130 بار نورانی تر از خورشید است. ستارگانی که شکل V را در صورت فلکی  ثور می سازند،«هفت اختران» نیز گفته می شوند.


ثور دومین ماه از فصل بهار در تقویم رسمی افغانستان و تقویم برجی ایران است که بعد از اتمام ماه حمل شروع می‌شود.

این ماه معادل اردیبشهت است. امروزه در تقویم های رسمی این ماه همواره ۳۱ روز دارد.

 

تاریخچه:

 


اسناد ثبت شده به وسیله چینیها٬ژاپنیها و سرخپوستان آمریکا حاکی از آن است که در سال ۱۰۵۴ یک ابرنواختر در کهکشان ما منفجر شده است.اکنون می دانیم که بااقیمانده آن ابرنواختر٬جسمی است در صورت فلکی گاو که سحابی خرچنگ نامیده می شود.این سحابی که در اوایل یک سحابی سیاره ای تلقی می شد ٬اکنون به منزله یکی از شناخته شده ترین بقایای ابرنواختری است.سحابی خرچنگ٬هم از نظر ویژگیهای مشاهده شده در آن و هم از نظر گستره وسیع تابشهایی که از ان دریافت می کنیم و به ما اطلاعات می رساند٬جسم قابل ملاحظه ای است.معلوم شده است که بیشتر این تابش ها به وسیله فرآیند سنکروترون تولید می شود.


کشف شده است که سحابی خرچنگ با سرعتی حدود 10000 کیلومتر بر ثانیه منبسط می شود.انتظار می رود که این سحابی ٬درچند هزار سال آینده٬به تدریج در تمام طول موجها کم فروغتر شدده و سرانجام ناپدید گردد. در این میانه سحابی خرچنگ قوی ترین منبع تابش امواج رادیویی و پرتوی ایکس در آسمان است که احتمال می رود یکی از عوامل صدور بخش بزرگی از پرتوهای کیهانی آسمان همین سحابی باشد.


یکی از قابل ملاحظه ترین نمودهای سحابی خرچنگ جسم مرکزی آن است که اکنون به عنوان بازمانده ستاره مسبب ابرنواختر شناخته می شود.این جسم اصلاْ یک ستاره معمولی نیست بلکه فقط در چند هزارم ثانیه می درخشد٬و با دوره‌ای در حدود0.03 ثانیه برق می زند و سپس خاموش می شود وبه احتمال زیاد یک تپ‌اختر است.

 

شارل مسیه

 


شارل مسیه ستاره شناسی فرانسوی بود که در 26 ژوئن 1730 به دنیا آمد. او از کودکی علاقه زیادی به آسمان داشت و خود را به جایی رساند که در رصدخانه مارین پاریس مشغول به کار شد. علاقه زیاد وی به دنباله دارها او را به سوی رصد اجرام اعماق آسمان کشاند. او در راه کشف دنباله دارها برای اولین بار دنباله دار هالی را کشف کرد، اما به دلیل دیر رساند خبر کشف آن به رصدخانه مرکزی پاریس افتخار کشف آن به نام ادموند هالی تغییر یافت.

مسیه در 28 اوت 1758 به طور اتفاقی متوجه گوی مه آلودی در آسمان می شود. این گوی برعکس دیگر اجرامی که او دیده بود جا به جا نمی شد. او با دیدین اجرام دیگری به مانند این تصمیم گرفت که لیستی از آنها تهیه کند که به آن امروزه اجرام مسیه می گویند. اولین جرم آسمانی او  M1 نام گرفت که همان سحابی خرچنگ است.، که امروزه می دانیم یک بازمانده انفجار ابرنواختری است. مسیه در سال ۱۷۶۵ فهرستی از ۴۱ جرم غیرستاره‌ای را منتشر کرد که از این تعداد ۱۷ یا ۱۸ تای آن را خودش کشف کرده بود و بقیه را ستاره‌شناسانی دیگر کشف کرده بودند.

 

  مشخصات


1. قدر ظاهری:8.4
2. اندازه:یک مستطیل 4*6 دقیقه مربع
3. نوع:سحابی بامانده ابرنواختری
4. صورت فلکی:ثور(گاو)
5. بعد:  ۰۵:۳۴
6. میل :  ۲۲:۰۱
7. (kly) فاصله ۶/۳

 

رصد سحابی خرچنگ یا M1 :crab nebula یا NGC1952